İmar barışından beklenen gelir için iki senaryo hazırlandı. İlk senaryoya göre Yapı Kayıt Belgesi ve kat mülkiyeti başvurusu için toplam 48.6 milyar, ikinci senaryoda ise 68.6 milyar gelir hedefi konuldu. Gelir, deprem riski bulunan 7 milyon binanın dönüşümünde kullanılacak, 31 Aralık 2017’den önce yapılmış yapıları kapsayacak.
İmar barışının ekonomik ve sosyal faydaları değerlendirildi. İmar barışıyla devletin vergi kayıplarının engellenmesi, arsa vasfından alınan emlak vergisinin yapı vasfından alınmaya başlanması öngörülüyor. Buna göre, Hazine arazisi üzerindeki kaçak ve kat mülkiyetine geçen yapıların alım satım işleri yasallık kazanacak. Bakanlık, imar barışından elde edilecek gelire ilişkin iki senaryo hazırladı. Senaryolar şöyle:
YIKIM KARARLARI İPTAL
– Birinci senaryo: Mevzuata aykırı bulunan binaların tamamı için imar barışından yararlanılması halinde 27 milyar; bunların yüzde 80’inin kat mülkiyetine geçmesi halinde de ilave 21.6 milyar lira olmak üzere toplam 48.6 milyar lira gelir elde edilecek.
– İkinci senaryo: Tüm binalar için imar barışından yararlanılması halinde 38.1 milyar lira gelir sağlanacak. Bu binaların yüzde 80’inin kat mülkiyetine geçmesi durumunda ilave olarak 30.5 milyar lira gelir elde edilecek. Böylece ikinci senaryoda öngörülen toplam gelir 68.6 milyar liraya ulaşacak.
Yapı kayıt belgesi alınmasıyla imar açısından ekstra bir hak sağlanmayacak. Ancak, ceza davaları tüm sonuçları ile düşecek. Yıkım kararları ve idari para cezaları iptal edilecek. Geçici olarak elektrik, su ve doğalgaz bağlanacak. Yapı sahipleri cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesis edebilecekler. Kentsel dönüşümde yapı kayıt belgesi aranacak. Hazine taşınmazı üzerindekiler ancak yapı kayıt belgesi ile satılabilecek.
İmar barışıyla elde edilen gelir, kentsel dönüşüm uygulamalarında kullanılacak. Bu kaynakla, belediyelere sıfır faizli kredi kullandırılacak. Vatandaşın kullandığı kentsel dönüşüm kredilerinde 1-2 puanlık faiz indirimi sağlanacak.
SON BAŞVURU 31 ARALIK’TA
İmar barışı, 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış yapıları kapsayacak. Başvurular e-devlet üzerinden yapılabilecek. Yapı kayıt belgesi bedeli Ziraat Bankası’na yatırılacak. Son başvuru tarihi olarak 31 Aralık 2018 belirlendi. Ancak, Bakanlar Kurulu bu süreyi bir yıl uzatabilecek.
DENETİM FİRMASI ÜCRETİ YÜZDE 1.5’İ GEÇEMEYECEK
İmar barışı konusundaki yasal düzenleme 3 maddeden oluşacak. Maddelerden birincisi yapı kayıt sistemini, ikincisi kentsel dönüşüm finansmanını, üçüncüsü yapı denetimini düzenliyor. Yapı denetim firmaları için havuz oluşturulacak. Havuzdan kurayla seçilen yapı denetim firmalarının ücretleri müteahhitlerce ödenecek. Havuzda şu an için bin 644 yapı denetim firması bulunuyor. Denetim firmalarının müteahhitlerden alacağı bedel, bina maliyetinin yüzde 1.5’ini geçemeyecek.
Gazete Habertürk / Esra Nehir